ORPHEAS

Επικαιρότης

Τα "ξενητεμένα" γλυπτά του Παρθενώνος

Διακυβεύω μιά πρόβλεψη. Με την ενδόμυχη ευχή να διαψευσθεί.
Πολλοί θεωρούν, και είναι πέρα γιά πέρα αλήθεια, ότι δεν υπάρχει
πλέον καμία σοβαρή δικαιολογία - πραγματική η προσχηματική -
γιά να κατακρατώνται τα μάρμαρα του Παρθενώνα, από το Βρετα-
νικό Μουσείο, μακρειά από τη φυσική τους θέση, στο Λονδίνο.
Η Ιστορία, η λογική και η ηθική ομιλούν ξεκάθαρα. Και απαιτούν,
σαν φυσικό επακόλουθο, μετά τη δημιουργία του εκπληκτικού Νέ-
ου Μουσείου της Ακροπόλεως, την επιστροφή τους στο τόπο και
το χώρο όπου δικαιωματικά ανήκουν και από τον οποίον βέβηλα
χέρια απέσπασαν. Και, μάλιστα, κατά βάρβαρο τρόπο. Χωρίς ίχνος
σεβασμού, καμία προσοχή στην αποξήλωση, βίαια και με βανδαλι-
κή νοοτροπία και πρακτικές. Αποτέλεσμα ο σοβαρός τραυματισμός
και ο ανεπανόρθωτος ακρωτηριασμός τους. Κάτι που αποδυναμώνει
τα επιχειρήματα του, τάχα, πολιτιστικού ενδιαφέροντος του ιερό-
συλου Ελγιν και ισχυροποιεί την οικονομική διάσταση της αρπαγής.
Κι ας κόπτονται οι, "δήθεν" φιλότεχνοι προστάτες του αρχαίου πνεύ-
ματος και κάλλους, ιθύνοντες του Βρετανικού Μουσείου.
Όμως, ας μην αυταπατώμεθα. Τα μάρμαρα δεν θα γυρίσουν. Τουλά-
χιστον με τα σημερινά δεδομένα της διεθνούς πραγματικότητος.
Θα πρέπει να συμβούν δραματικά γεγονότα που να αλλάξουν νοο-
τροπίες και λειτουργίες των κοινωνιών του Πλανήτη. Κάτι που βρί-
σκεται έξω από τις δυνατότητες προβλέψεων του γράφοντος.
Κάτι που θα άλλαζε τη βρετανική νοοτροπία και το οποίο, γιά χιλιά-
δες χρόνια, δεν έχει συμβεί. Ας μη τρέφουμε ελπίδες φρούδες.
Οι Άγγλοι δεν πρόκειται να επιστρέψουν τα μάρμαρα με το καλό.
Το επιχείρημα του "ντόμινο" των απαιτήσεων που θα αφυπνισθούν,
παγκοσμίως, και θα αναστατώσουν , "λόγω κακού ( ! ) προηγούμενου",
τα μουσεία όλου του κόσμου δεν ευσταθεί. Τα μάρμαρα του Παρθε-
νώνα είναι ειδική και μοναδική περίπτωση η οποία χρήζει , κατ' εξαί-
ρεσιν αντιμετώπιση. Αποτελούν αίτημα συμπλήρωσης και αποκατά-
στασης ενός ενιαίου και μοναδικού αρχιτεκτονικού και καλλιτεχνι-
κού θαύματος στην ιστορία του παγκόσμιου πνεύματος και όχι μεμο-
νωμένα, αυτοτελή και διάσπαρτα πολιτιστικά δείγματα τα οποία κυ-
κλοφόρησαν και καταλάγιασαν, κάποτε, στις προθήκες των μουσείων.
Η αναφορά, επίσης, στις αιγυπτιακές αρχαιότητες, ότι θα εγερθούν
αιγυπτιακές αξιώσεις και θ' αδειάσουν τα μουσεία δεν είναι επαρκής
καθ' όσον πλήν του προαναφερθέντος , περί ενότητος, επιχειρήματος,
κάτι που δεν ισχύει γιά τα αιγυπτιακά εκθέματα, το μουσείο του Κα-
ίρου βουλιάζει, κυριολεκτικά, απ' αυτά και η προσθήκη η αφαίρεση
κάποιων δεν επηρεάζει ουσιαστικά τη συλλογή του.
Πιό πολλά αντικείμενα βρίσκονται στις αποθήκες του παρά στις αίθου-
σές του. Το πλήθος και η οικονομία του χώρου καθιστά αδύνατη τη
περαιτέρω συγκέντρωση.
Γιά να γυρίσουν τα μάρμαρα εκεί που ανήκουν θα πρέπει ν' αλλάξει το
DNA των Αγγλων. Να ξεπεραστεί η βρετανική αλαζονεία, η ανέδραστη,
σήμερα, βρετανική υπεροψία και ο, ήδη, καταρρακωμένος τους εγωισμός.
Να υπερνικηθή το σύνδρομο του imperium, της αυτοκρατορίας,
του κοσμοκράτορα. Το ίδιο σύνδρομο που διατηρεί τη λίρα αντί του
ευρώ, το πάουντ αντί του κιλού, τη γυάρδα αντί του μέτρου.
Μέχρι να συμβούν όλ' αυτά, προς κέντρα θα λακτίζουμε και θα μοιάζουν
οι προσπάθειές μας σαν των καβαφικών "συφοριασμένων".
Βεβαίως αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να πάψουν οι προσπάθειες γιά την
επιστροφή, κάθε άλλο. Πρέπει να ενταθούν και συντονισθούν με αυτές
της υπόλοιπης, παγκόσμιας, κοινότητος τώρα που το νέο Μουσείο ξανά-
φερε το θέμα στην επιφάνεια και δημιούργησε νέο ρεύμα υποστήριξης
προς αποκατάσταση της πολιτιστικής και ιστορικής νομιμότητος.
Άλλωστε και η Πανδώρα και το κουτί της αρχαίοι ήσαν. Και η ελπίδα, ως
γνωστόν, πεθαίνει τελευταία.