«Θεωρία παιγνίων». Σενάριο 1. Επιστροφή στη δραχμή.

Παιχνίδια  με τη φωτιά και νοσταλγία αξέχαστων εποχών με μαυραγορίτικες μετατροπές συναλλάγματος.

Ουδέποτε τόσο λίγοι, έκαναν τόσο μεγάλο κακό σε πολλούς, μέσα σε τόσο λίγο χρόνο! (Παράφραση Τσώρτσιλ)

   Ας υποθέσουμε πως, από ομαδική παράκρουση ή αυτοκτονικό πείσμα και εμμονές στη μη παραδοχή λάθος επιλογής,  ψεκαστικά αντανακλαστικά, άγνοια του κινδύνου, ή κάτι παράλογο και ακατανόητο τέλος πάντων, ο ελληνικός λαός, μέσω αμέσως προσεχών εκλογών, θα αποφασίσει κατά την επιθυμία εκείνης της τσαχπίνας υπαλλήλου που ήθελε μόνο… «μπροστά» και ούτε ρούπι… «πίσω»! (Ως γνωστόν ο εμπορικός πήχυς έχει 64 εκατοστά, ή 8  ρούπια. Οπότε το ρούπι ισούται με  8 πόντους τους οποίους δεν άντεχε με τίποτα… «πίσω» η χαριτόβρυτος νεαρά, πράγμα που λόγω μικρού μεγέθους δημιουργεί εύλογες απορίες, αφού σε τέτοιες περιπτώσεις πιό κρίσιμο μέγεθος από το μήκος είναι η… διάμετρος!).   

   Πηγαίνοντας λοιπόν… «μπροστά», αυτό σημαίνει ρήξη με τους εταίρους, διακοπή των συνομιλιών και φυσικό επακόλουθο την οικειοθελή διακοπή της σύνδεσής μας με την ευρωζώνη και το κοινό της νόμισμα. Άρα… επιστροφή στη δραχμή και επαναλειτουργία στο φουλ του Ελληνικού Νομισματοκοπείου. Αυτό σημαίνει -το καλό μαντάτο- διακοπή πληρωμής των υποχρεώσεων σε δανειστές και το δημόσιο χρέος να παραπέμπεται στις ελληνικές καλένδες. Ανακούφιση!

   Τα κακά τώρα. Αμέσως, κάθε κατατεθειμένο ευρώ σε Τράπεζα μπλοκάρεται και μετατρέπεται αυτόματα σε δραχμές, με την ισοτιμία που θα συμφωνηθεί τη στιγμή μηδέν και τα ευρώ θα μαζεύονται από το κράτος ως συναλλαγματικά αποθέματα, μαζί με τον χρυσό. Όμως αυτή η δραχμή, (ο φοίνικας, η μνα, η νέα δραχμή, ή όπως ονομαστεί το νέο εθνικό νόμισμα), θα είναι αδύναμο και ευάλωτο, αφού το νόμισμα κάθε χώρας καθρεφτίζει την οικονομία της. Συνεπώς, από την επόμενη στιγμή της κυκλοφορίας της θ’ αρχίζει να υποτιμάται κατρακυλώντας. Έτσι αν κάποιος, του οποίου η Τράπεζα μετέτρεψε τα ευρώ που είχε κατάθεση σε δραχμές, θελήσει να «αγοράσει»- γιά μιά συναλλαγή του στο εξωτερικό- τη ίδια ποσότητα ευρώ, θα πρέπει να πληρώσει περισσότερες δραχμές! Και αυτή η κατρακύλα θα συνεχίζεται μέχρις ότου αρχίσει η ελληνική οικονομία να μπορεί να σταθεί στα πόδια της. Δηλαδή… τρέχα γύρευε. Στο μεταξύ, επειδή η πιστοποιημένη πλέον οικονομική αδυναμία και στενότητα συναλλάγματος θα έχει στερήσει την αξιοπιστία χώρας και πολιτών, οι εισαγωγές όλων των ειδών θα γίνονται χωρίς πίστωση και μόνο μετρητοίς. Και μάλιστα με τα λεφτά μπροστά. Άρα μιζέρια και έλλειψη όσων, κακομαθημένοι και σπάταλοι όντες, εισάγουμε μέχρι σήμερα -δηλαδή τα πάντα- οπότε μοιραία θα πάμε σε… κουπόνι, μαύρη αγορά, κερδοσκοπία και όλα τα συναφή. Με κύριες και σοβαρότερες ελλείψεις σε καύσιμα, φάρμακα και τρόφιμα. 

   Οι μεγαλύτεροι θα θυμούνται σίγουρα  -όχι και τόσο παλιά- πως γιά να μεταβείς στο εξωτερικό σου επιτρεπόταν να πάρεις… διακόσια δολάρια κατ’ άτομο και άλλα εκατό, αν ταξίδευες με αυτοκίνητο. Επίσης θα θυμούνται τα κόλπα, τα παρακάλια και όλα τα λοιπά αναξιοπρεπή τερτίπια γιά εξεύρεση πρόσθετων δολαρίων από τη μαύρη αγορά, συν την ψυχική δοκιμασία με τα κόλπα απόκρυψής τους και την αγωνία του ελέγχου στα σύνορα. Έχοντας ταξιδέψει πολύ σε τέτοιες ηρωικές εποχές γνωρίζω πολλές περιπτώσεις όπου -μου το εκμυστηρευόντουσαν στη διάρκεια του ταξιδιού, όταν γινόμαστε φίλοι-  αξιοπρεπείς κυρίες έκαναν τα δολάρια μασουράκι, τα έβαζαν σ’ ένα προφυλακτικό και τα έχωναν… αρμοδίως!

   Το κράτος θα κάνει «κρα» γιά το πολύτιμο πλέον συνάλλαγμα που θα χρειάζεται, όπως η διψασμένη γη τη βροχή, προκειμένου να καλύψει τις ελαχιστοποιημένες πλέον απαραίτητες ανάγκες του σε εισαγωγές από το εξωτερικό, ενώ γιά εσωτερική χρήση, απλώς, θα κόβει… χαρτονόμισμα ανυπόληπτο και θ’ αυξάνει αλόγιστα -τί είχαμε, τί χάσαμε- μισθούς και συντάξεις! Όμως αυτό το αφειδές χρήμα θα είναι πληθωρικό και άνευ ουσιαστικής αξίας. Έτσι, ας μην εκπλαγείτε αν, κάποτε στο μέλλον, πληρώσετε π.χ. 10.000.000 δραχμές γιά ένα… αυγό! Το έκανε συχνά η μητέρα μου στην Κατοχή. (Όχι τ’ αυγό, την αγορά!).

   Τη συμπεριφορά κράτους και πολιτών, ως προς το πολύτιμο συνάλλαγμα και τη δίψα απόκτησής του, την έζησα προσωπικά, γιά πρώτη φορά το 1971 στην Ρωσία. Ταξίδεψα γιά την παρακολούθηση, τάχα, ενός ποδοσφαιρικού αγώνα, (Δυναμό Μόσχας-Ολυμπιακός), ενώ στην πραγματικότητα ήθελα να δω τη Μόσχα και το, τότε, Λένινγκραντ. Ήμουν ο μικρότερος του γκρουπ, (όλοι γέροι κι άρρωστοι που κανείς τους δεν νοιαζόταν γιά ποδόσφαιρο και Ολυμπιακό, αλλά οι περισσότεροι έτρεχαν συστημένοι σε γιατρούς, μεταξύ αυτών και ο αείμνηστος παλιός πρόεδρος του Απόλλωνα Αθηνών, ο Κώστας Οικονόμου με πάρκινσον, και κάποιοι ξεμωραμένοι γερολιγούρηδες -κουβαλώντας βαλίτσες με κάλτσες νάυλον, τσίχλες Adams και στυλό Bic- γιά να… πηδήσουν Ρωσίδες. Κατά προτίμηση, τις καμαριέρες!). Λόγω νιάτων και τόλμης, είχα αναλάβει όλη τη… χαμαλοδουλειά. Με κατάντησαν τον… σαράφη του γκρουπ, μεσολαβώντας στην μαυραγορίτικη ανταλλαγή νομισμάτων. Αντί ρούβλι-δολάριο: 1 προς 1, που ήταν η επίσημη ισοτιμία, η μαύρη αγορά έδινε ρούβλι-δολάριο: 3 προς 1!

   Μέναμε σ’ ένα υπέροχο παλιό κτίριο, έναν από τους επτά -τότε- πύργους της Μόσχας, που ήταν το ξενοδοχείο «Ουκράινα», πάνω στον ποταμό Μόσχοβα και η παράνομη ανταλλαγή γινόταν με ορισμένα γκαρσόνια την ώρα του φαγητού. Στην αρχή δειλά και προσεκτικά, μέχρις ότου κατάλαβα πως τα γκαρσόνια ήσαν βαλτοί από το κράτος, προφανώς αστυνομικοί της KGB, προκειμένου να εκμαιεύσουν τα δολάρια των ξένων, με το δέλεαρ της ευνοϊκής μαυραγορίτικης ισοτιμίας. Ούτως ή άλλως, τα ρούβλια θα ξοδεύονταν υποχρεωτικά στη χώρα, αφού έξω από τη Ρωσία χρησίμευαν μόνο γιά να παίξεις Monopoli, ενώ τα δολάρια θα έμεναν στα χέρια του κράτους. Έτσι, από το δεύτερο κιόλας γεύμα, όρθιος στο μέσον της τραπεζαρίας και με το χέρι υψωμένο αναλόγως, θύμιζα εκείνους τους αεικίνητους παλαβούς των Χρηματιστηρίων που κινούνται σαν κουρντισμένα ρομποτάκια. Μιά υψωμένα δύο, τρία, τέσσερα -αναλόγως με τα προσφερόμενα εκατοδόλαρα- δάκτυλα στο γκαρσόνι, που μόλις μ' έβλεπε ερχόταν τρεχάτο με τα ρούβλια στο χέρι και μιά νόημα με το μάτι στον… Έλληνα συνταξιδιώτη-πελάτη να φέρει τα… "ντάλαρς" και να πάρει τα ρούβλια! «Ωραίες» εποχές που κακή και βάσκανος  μοίρα θα με κάνει να ξαναζήσω και μάλιστα… εντός έδρας!

   Επίσης θυμάμαι με νοσταλγία κάτι αυθημερόν ταξίδια με αμάξι στη Βουδαπέστη, όπου δίνοντας το πρωί ένα κουτί ξυραφάκια στον πολιτικό πρόσφυγα μπάρμπα μου, το απόγευμα μου έφερνε ενάμισι κιλό φορίνια (!), από κάποιον περιπτερά φίλο του, γεγονός που μου εξασφάλιζε αγορά ωραίων και παλιών πραγμάτων! Η ουγγρική αγορά διψούσε γιά ξυραφάκια Wilkinson και την ξεδιψούσα... εγώ!

   Κάτι τέτοιες εικόνες από αξέχαστες παλιές εποχές γυρίζουν τώρα σαν εφιάλτης στο μυαλό μου.

   ΥΓ. Μη φύγετε! Αύριο θα περιγράψω το περίφημο ρένμπιμπι, το διπλό κινέζικο νόμισμα. Το colpo grosso του δαιμόνιου Τενγκ Χσιάο Πίνγκ, του μικρού στο δέμας -αλλά γίγαντα στο μυαλό- αναμορφωτή της Κίνας. (Το αντίστροφο του πολυδιαφημισμένου διαβόητου χασάπη του λαού του και τροχοπέδη της ανάπτυξης της Κίνας, Μάο). Γεγονός που είναι αδύνατον να διαφεύγει του ατσίδα Dr Νάρκισσου. Έτσι γιά να είσαστε προετοιμασμένοι.