Όπου ο Σολωμός με το «αληθές =
εθνικό» συναντά το «νόμιμο = ηθικό» του Βουλγαράκη.
|
Η άλωση της Τριπολιτσάς |
Το παρόν γράφεται με αφορμή τη δημοσίευση κάποιων σκέψεων περί Ιστορίας
του κ. Ν. Δήμου και έναυσμα σχετική ανάρτηση του καλού μου φίλου «πίσω στα
παλιά».
Βεβαίως, όπως γίνεται πάντα με κάθε πέτρα που ταράζει λιμνάζοντα και
βαλτωμένα νερά, ή «σγαρλίζει» ροχαλίζουσες συνειδήσεις, έγινε ένας μικρός χαμός…
στο ίσιωμα. Δοθείσης της ευκαιρίας, και δεδομένης της καθόδου
του κ. Δήμου στην πολιτική κονίστρα και των εκλογών που έρχονται, οι γνωστοί Ελληναράδες ξιφούλκησαν αμέσως
και όρμησαν να τον φάνε. Ο δε εξοφλημένος εθνικιστής πιρουεττίστας «καραπολιτικός»
θεώρησε θεόπεμπτη την ευκαιρία για… πολιτική νεκρανάσταση και κάποιες «ιλλουμινάτες»
γραφίδες άρχισαν τα νεφελώδη κουλτουριάρικά τους, σκοτίζοντας παρά φωτίζοντας
ένα, μάλλον απλό στην ουσία και το δίλημμα που κρύβει, θέμα.
(Σημ. Διευκρινίζω, προς άρση
παρεξηγήσεων, ότι ουδεμία σχέση έχω με τον νηφάλιο κ. Δήμου, ούτε διάκειμαι
συμπαθώς προς το «Ποτάμι» του. Προτιμώ την απεραντοσύνη της θάλασσας!)
Όλους τους λαούς στην μακραίωνα ιστορία τους, (άλλος μακρύτερη, άλλος κοντύτερη),
τους σημαδεύουν καταστάσεις ακμής και παρακμής, καθώς και γεγονότα που τους δημιουργούν
αισθήματα, άλλοτε μεγαλείου και υπερηφάνειας και άλλοτε ενοχών και ντροπής. Το
ζύγισμα στην παλάντζα της Ιστορίας δίνει και το μέτρο του πολιτισμού ή της βαρβαρότητος
του κάθε λαού. Στο πρώτο τάσι μπαίνουν οι εθνικές επιτυχίες, τα επιτεύγματα σε
τέχνες, γράμματα, φιλοσοφία, επιστήμες, τεχνολογία και άλλα τέτοια ωραία που
συμβάλλουν στην πρόοδο της ανθρωπότητος. Χλιδάτα και φωτεινά. Στη δεύτερο,
μετρούν οι γενοκτονίες, οι εξανδραποδισμοί, οι εθνοκαθάρσεις, οι ομαδικές
σφαγές, τα εγκλήματα πολέμου, οι βανδαλισμοί, οι καταστροφές, οι λεηλασίες και
όσα δεινά επέφεραν στην παγκόσμια κοινωνία. Τα σκοτεινά και τα μαύρα.
Προφανώς όλοι θέλουν να βλέπουν και να προβάλουν τα πρώτα, αφήνοντας
στη σκιά τα δεύτερα. Όπως έκανε ο χωρικός με τις δύο σακούλες, στον σχετικό αισώπειο
μύθο! Όμως στις δέλτους της η Ιστορία μόνο γράφει. Ποτέ δεν σβήνει. Και το «διάβασμά»
της θέλει καθαρό μυαλό και αμερόληπτη συνείδηση. Μόνο τότε λειτουργεί
διδακτικά. Και συνήθως τα καλύτερα μαθήματα τα δίνουν τα λάθη και τα παθήματα
και όχι οι επιτυχίες. Γιατί, απλούστατα, η επιτυχία εξαρτάται και από κάποιον «απέναντι»,
ενώ στο λάθος «παίζεις» μόνος. Οπότε ευκολότερα «διορθώνεσαι», παρά… «ξανανικάς»!
Εστιάζω στο γεγονός της άλωσης της Τριπόλεως, (τότε Τριπολιτσάς), κατά
την Επανάσταση του ‘21 και θα την εξετάσω παράλληλα με την πρόσφατα ελθούσα στο
φως της δημοσιότητος περίπτωση της σφαγής στις Λιγκιάδες, από τους Γερμανούς.
Η Τρίπολη, τότε, ήταν η σπουδαιότερη πόλη του Μωριά, με πληθυσμό κοντά στις
25000 ψυχές, διαφόρων εθνοτήτων, με πάνω από τους μισούς Έλληνες. Με την έκρηξη
της Επαναστάσεως και των εχθροπραξιών οι μεν Έλληνες την εγκατέλειψαν, οι δε
ξένοι κάτοικοι της υπαίθρου, (Εβραίοι, Αλβανοί, Τούρκοι), έντρομοι,
έσπευσαν να ταμπουρωθούν στην περιτειχισμένη πόλη, ανεβάζοντας τον πληθυσμό της
στις 30 με 40.000 άτομα. Μετά πολύμηνη πολιορκία η πόλη έπεσε στις 23
Σεπτεμβρίου 1821 και μαζί της έπεσαν, μέχρις ενός, όλοι οι πολιορκημένοι. Μαχόμενοι
ή άμαχοι, πλην των Αλβανών που φυγάδεψε, κατόπιν προηγουμένης συμφωνίας, ο ίδιος
ο Κολοκοτρώνης. Όλοι σφάχτηκαν άγρια, οι γυναίκες βιάστηκαν πρώτα, τα σπίτια
κάηκαν, οι περιουσίες πλιατσικολογήθηκαν. Και το κακό κράτησε γιά πολλές ημέρες!
Μέχρι και τα ζώα των Τούρκων σφαγιάστηκαν, (Πουκεβίλ).
Το περιστατικό συνέβη ακριβώς έτσι, κι ας λέει ο οποιοσδήποτε ό,τι άλλο θέλει!
Επειδή η απόκρυψη, παρασιώπηση ή διαστρέβλωση ιστορικών γεγονότων δεν
μπορεί να σταθεί, κόντρα στην πληθώρα των εγγράφων μαρτυριών, το παιχνίδι της άμβλυνσης
των εντυπώσεων περνάει στα… ελαφρυντικά. Κατά το δοκούν των ενδιαφερομένων και
την αναγκαιότητα ή τη σκοπιμότητα της… στιγμής, μέχρις ότου η Ιστορία να
κατακαθήσει και οι πρωταγωνιστές λαοί να ωριμάσουν στο βαθμό που να μπορούν να αντικρύσουν την Ιστορική Αλήθεια, με θάρρος
και ειλικρίνεια, στα μάτια και να διδαχθούν απ’ αυτήν. Μέχρι τότε οι
εθελοτυφλούντες και μεροληπτούντες εθναμύντορες θα υποτονθορίζουν και θα
ψελλίζουν, (οι θρασύτεροι θα βοούν), τη δική τους εκδοχή. Όπως, εν προκειμένω,
με κάτι περί αντιποίνων της σφαγής της Βοστίτσας, (Αιγίου),
των διωγμών των Ελλήνων της Κωνσταντινουπόλεως, (λυντσάρισμα του Πατριάρχη
Γρηγορίου Ε’), και διάφορα τέτοια. Λες και νοείται ηθικός συμψηφισμός επί
εγκλημάτων!
Στα φρικτά ιστορικά γεγονότα, όπως ο σφαγιασμός της Τριπολιτσάς, δεν
υπάρχει δικαιολόγηση, ευλογία και νομιμοποίηση, παρά μόνο εξήγηση, κατανόηση και
ανοχή των κινήτρων τους. Και κάπως έτσι κινήθηκαν διάφοροι λόγιοι της εποχής, ως ο Αμβρόσιος Φραντζής, κ.λπ. Ενώ ο Κωνστ. Παπαρρηγόπουλος, ο γίγας ιστορικός, χαρακτηρίζει
το γεγονός ως «ανηλεές και ανώφελο».
Γιά να γίνει απτή η ορθή αντιμετώπιση των ιστορικών γεγονότων, (και όχι
«άσπρο» όταν μας συμφέρει και «μαύρο» όταν όχι), ας αναφερθούμε στις αντίστοιχες
γερμανικές θηριωδίες αμάχων κατά τον τελευταίο πόλεμο. Ποιός σώφρων Γερμανός με
καθαρή κρίση και έντιμη συνείδηση θα μπορούσε να συμφωνήσει, σήμερα, με την σφαγή στα
Καλάβρυτα, στους Λιγκιάδες, ή το κάψιμο των χωριών της Βιάννου και τον
αντίστοιχο εξανδραποδισμό τους. Ποιός νηφάλιος, ψύχραιμος και τίμιος άνθρωπος
μπορεί να δεχτεί το επιχείρημα των αντιποίνων, με καθορισμένη μάλιστα «ταρίφα»,
απέναντι στη δράση των ανταρτών και τον θάνατο, στη μάχη μ’ αυτούς, Γερμανών
φαντάρων.
Κλείνοντας, νομίζω πως ο ποιητής Ανδρέας Κάλβος που είπε πως: «θέλει
αρετή και τόλμη η ελευθερία», αν ζούσε σήμερα, σίγουρα θα πρόσθετε «και ωριμότητα
και σθένος η αποδοχή της ιστορικής αλήθειας».