Κάποτε, στο Μαυσωλείο του Μάο!

                 ΄Η πως γλυτώσαμε το κινέζικο κάτεργο.

Ο θείος Μίμης. τέταρτος κάτω από δεξιά, και στο βάθος το πατρικό του Μάο στην Τσανγκσά.

   Η ταβέρνα του «Θείου Μίμη», του Σκαλούμπακα, ήταν παλιά και πασίγνωστη. Βρισκόταν επί  των οδών Αλεξανδρείας και Άστρους, στον Κολωνό. Απέναντι από την Παιδική Χαρά του Δήμου Αθηναίων. Ο θείος Μίμης, γελαστός, προσηνής και φιλόφρων, ήταν το καλύτερο σπεσιαλιτέ της ταβέρνας, μαζί με την εκλεκτή ρετσίνα και τα τραγανά μπακαλιαράκια του. Πιτσιρίκος, τότε, δεν είχα την ευκαιρία να τα γευτώ  και να έχω άποψη από πρώτο χέρι. ΄Ο,τι άκουγα.

   Πέρασαν χρόνια πολλά, χάθηκα απ’ τη γειτονιά, ώσπου το φθινόπωρο του ’78, διασταυρώθηκα πάλι με τον θείο Μίμη. Κάτω από συνθήκες ειδικές, κορύφωση των οποίων η εξής σπαρταριστή ιστορία.

   Ο θείος Μίμης ήταν λάτρης των μεγάλων ταξιδιών και ο «Μάνος», γιά τον εξαγόμενο ελληνικό τουρισμό, περίπου ό,τι ο Γκάλης γιά το ελληνικό μπάσκετ! Η σύμπτωση των δύο παραμέτρων μας ένωσε στη συμμετοχή του δεύτερου ελληνικού ταξιδιωτικού γκρουπ με προορισμό και την Κίνα. Μιλάμε γιά εποχή όπου το τέρμιναλ του Πεκίνου ήταν μιά παράγκα και το σκούπισμα των αεροδιαδρόμων γινόταν με καμιά διακοσαριά τύπους απροσδιορίστου φύλου, ομοιόμορφα ντυμένους μ’ εκείνα τα μπλε ρούχα ίδιου μεγέθους, στα οποία κολύμπαγαν. (Γιά να ξεχωρίσεις, τότε, τον άντρα από τη γυναίκα, έπρεπε να…. τους γδύσεις!).  Πού εκείνα τα ζουμερά κινέζικα μανουλομάνουλα  της σήμερον, που τα βλέπεις και σου τρέχουν τα σάλια!  Όλος, λοιπόν, ο συρφετός της καθαριότητος, ζυγισμένος και στοιχισμένος, κρατώντας από μιά σκούπα, σαν αυτή της γνωστής μάγισσας των μίκυ- μάους, ανεβοκατέβαινε με ρυθμό και τάξη τον αεροδιάδρομο και τον έκανε…. λαμπίκο, σε κάνα-δυό ημέρες! Γιά πολύ προχωρημένη τεχνολογία μιλάμε!

   Η περιποίηση των τουριστών από τους Κινέζους ήταν κάτι το απίστευτο! Κατ’ αρχήν δεν μας αποκαλούσαν τουρίστες ή ταξιδιώτες, αλλά «φίλους επισκέπτες» και η ιστορία της εκδρομής άρχιζε με δεξίωση στην κινέζικη πρεσβεία, κάπου στη Φιλοθέη, από τον προηγούμενο…. Αύγουστο! Στην εκδρομή δε, μας συνόδευαν, καθ'  όλο το 15/ήμερο πρόγραμμα, δύο …ελληνόφωνοι ξεναγοί. Ο Τσενγκ, (μετέπειτα γραμματέας της πρεσβείας εδώ), και η δημοφιλής Λί Αν. Επιπροσθέτως, σε κάθε πόλη και ένας τοπικός ξεναγός!

   Γι’ αυτό το ταξίδι θα μπορούσα να γράφω ώρες ατέλειωτες, (και ίσως το κάνω κάποια στιγμή), όμως τώρα εστιάζω στον… θείο Μίμη. Καλόκαρδο και βολικό γεροντάκι με πραγματική όρεξη να δει και να μάθει. Όμως και με όλα τα βιολογικά προβλήματα της ηλικίας. (Κάτι που, φευ, αρχίζω ήδη να τα «λούζομαι» κι εγώ!).

   Το περιστατικό έλαβε χώρα κατά την επίσκεψη στο Μαυσωλείο του Μάο στο Πεκίνο, υποχρεωτική ατραξιόν της εκδρομής. Είναι γνωστή η κομμουνιστική πρακτική, οι μεγάλοι ηγέτες να μην αναπαύονται, ούτε μετά θάνατον, αλλά να ταριχεύονται! (π. χ. Λένιν, Μάο, Χο Τι Μινχ, Δημητρόφ). Πιθανόν και γιά τιμωρία τους! 
   Το τεράστιο κτίριο του Μαυσωλείου βρισκόταν στη μιά πλευρά της θηριώδους Πλατείας Τιέν Αν Μέν, (οι άλλες ήσαν η είσοδος της Απαγορευμένης Πολιτείας, το έξοχο Εθνικό Μουσείο και η τέταρτη δεν θυμάμαι. Μάλλον τίποτε το ιδιαίτερο). Όταν πήγαμε ήταν κλειστό  και άνοιξε, εκείνο το απόγευμα, ειδικά γιά μας! Σημειωτέον, στις επόμενες μεταβάσεις μου εκεί, η επίσκεψη στο Μαυσωλείο απαιτούσε 4-5 ώρες χρόνο και ιώβειο υπομονή! Ένα ανθρώπινο φίδι τεραστίου μήκους, ας πούμε Αθήνα – Σούνιο, βάδιζε σημειωτόν και περίμενε, μεσ’ στο λιοπύρι, να δει τον ταριχευμένο Μάο! Κι’ όταν κατάφερνες, επί τέλους, να περάσεις μπροστά από τον ακίνητο «Μεγάλο Τιμονιέρη», γιά μερικά μόλις δευτερόλεπτα, ήσουν ώριμος κι εσύ γιά ταρίχευση, καθ' ότι πτώμα από την κούραση! Στο πρώτο μου ταξίδι, όλο το γκρουπ, (μόνοι μας επαναλαμβάνω), σουλατσάριζε με την ησυχία του, πέρα δώθε, μπροστά στη γυάλα με το λείψανο. Συζητώντας και σχολιάζοντας με το πάσο μας,  με μόνη δέσμευση το: «όχι φωτογραφίες»!

   Ξαφνικά, δύο ηχηροί κρότοι, σαν πυροβολισμοί, αναστάτωσαν τον χώρο καθώς αυτός, λειτουργώντας σαν γιγάντιο αντηχείο, πολλαπλασίασε τον ήχο. Εν ριπή οφθαλμού, ένας λόχος στρατιωτών με προτεταμένα αυτόματα μας περικύκλωσε και μας απομάκρυνε από τη γυάλα με άγριες φωνές και σπρωξίματα, θεωρώντας προφανώς την υπόθεση ως επίθεση κάποιων  αντικαθεστωτικών σαμποτέρ κατά της προσφιλούς τους μούμιας! Εκείνη την εποχή η φημολογία γιά την «Συμμορία των 4», δηλαδή της χήρας του Μάο και των περί αυτήν, οργίαζε.  
   Προς στιγμήν το φάσμα των ανήλιαγων μπουντρουμιών, συνοδευμένο από όλα εκείνα τα γνωστά ως «κινέζικα μαρτύρια», (σταγόνα, κ.λπ.), πλανήθηκε στην αίθουσα, ώσπου τη λύση την έδωσε η…. μπόχα! Τελικά, με την επέμβαση του Τσενγκ, εδόθησαν οι σχετικές εξηγήσεις, ο στρατός αποχώρησε και η ηρεμία αποκαταστάθηκε. Όλα ήταν μιά σύμπτωση, μιά κακή συγκυρία. Ο ... πισινός του θείου Μίμη είχε «φτερνιστεί» σε μιά, απλώς, πολύ ακατάλληλη στιγμή. Και γιά την ακρίβεια… «εκπυρσοκρότησε» με μορφή δίκανης καραμπίνας. Μπάμ, μπαμ! Λόγω δε του είδους της κινέζικης διατροφής, (πολλά τσιγαριστά κρεμμύδια και αυγά), ο προσδιορισμός των … πυροβολισμών, αλλά και της ... «πηγής» τους  ήταν εύκολος. Μαζί με την άφεση που αναγκαστικά εξασφάλιζε το ελαφρυντικό της ηλικίας στο αντίστοιχο «ξαλάφρωμα»! Έτσι, τελικά,…«ανακουφιστήκαμε» όλοι! 

   Τώρα, θα μου πει κάποιος, πού και πώς διάβολο θυμήθηκα, τέτοιο γεγονός! Άγνωστοι οι δρόμοι του μυαλού! Ίσως γιατί, τελευταίως, πέφτουν πολλές.... κούφιες γύρω μας!