Γερμανικές θηριωδίες, μνήμες και… η επόμενη ημέρα.

«Το χάσμα π’ άνοιξ’ ο σεισμός, ευθύς εγιόμισ’ άνθη…»

Λιγκιάδες. Το μνημείο των σφαγιασθέντων

 

   Διαβάζω στον τύπο πως στις 7 Μαρτίου ο Πρόεδρος της Γερμανίας κ. Γιόακιμ Γκάουκ, από κοινού με τον δικό μας κ. Κάρ. Παπούλια θα επισκεφθούν το χωριό Λιγκιάδες των Ιωαννίνων. Το χωριό αυτό είναι ένα από τα πολλά ελληνικά που υπέστησαν, κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ανατριχιαστικές θηριωδίες από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής.

   

    Μετά από 70 και πλέον χρόνια οι Γερμανοί πράττουν, επί τέλους, το αυτονόητο. Με τον πρώτο πολίτη της χώρας τους αποτίουν φόρο τιμής στα αθώα θύματα των δικών τους προγόνων και ζητούν, ταυτόχρονα, συγγνώμη γιά την εγκληματική στάση και τις διαπραχθείσες ωμότητες των γερμανικών στρατευμάτων εναντίον αμάχων. Δυστυχώς γι’ αυτούς οι σκληρές συνθήκες ενός πολέμου και η αναμενόμενη δίκαιη αντίδραση των υποδουλωμένων λαών, με την ανάπτυξη αντάρτικου, ελάχιστα δικαιολογεί αγριότητες και ουδόλως αναιρεί ευθύνες. Διάφορες διεθνείς συνθήκες, π. χ. Ζυρίχης, αλλά και ολόκληρο πλέγμα  πολεμικού δικαίου, καθορίζουν τους κανόνες πολέμου, οριοθετούν κόκκινες γραμμές δράσης, προβλέπουν τον χαρακτηρισμό εγκλημάτων πολέμου και καθορίζουν τη δίωξη των εγκληματιών.

    

   Κατ’ αρχήν, η στήλη ξεκαθαρίζει πως γνωρίζει από πρώτο χέρι, αλλά και την σημάδεψαν, σχετικά γεγονότα. Με πατρική καταγωγή από τον Πεύκο της Βιάννου, ένα από τα επτά καμένα χωριά της περιοχής, έχει προσωπική εμπειρία της δεύτερης, μετά τα Καλάβρυτα, μεγαλύτερης σφαγής αθώων που έγινε στη χώρα. Θυμάμαι ολοζώντανα -ανατριχιάζοντας- τον θείο μου, δικηγόρο Θάνο Παπαδημητρόπουλο, που γνώρισα σε ηλικία 10 ετών στα ερείπια του σπιτιού του στον Πεύκο. Είχε ουλές στα δύο του μάγουλα από διαμπερή χαριστική βολή, μαζί με κάποια κενά στην οδοντοστοιχία! Επέζησε ομαδικής εκτελέσεως 18 ατόμων, (συνέβη στις 13 Σεπτεμβρίου 1943), μεταξύ των οποίων η γυναίκα του, η 16/χρονη κόρη του Μαριώ και ο αδελφός του Χαράλαμπος, οι οποίοι δεν στάθηκαν το ίδιο τυχεροί μ’ αυτόν.

    

   Επίσης, διαχωρίζω εντελώς το τμήμα των δίκαιων απαιτήσεών μας, οι οποίες γεννώνται από την καταλήστευση των εις χρυσόν αποθεμάτων της Τράπεζας της Ελλάδος, υπό την μορφήν αναγκαστικού δανείου. (Δανεικά κι αγύριστα και τρέχα… γύρευε!). Αυτά είναι αυτοδικαίως απαιτητά και όποιες γερμανικές δολιχοδρομίες και υπεκφυγές είναι απαράδεκτες. Ομοίως απαιτητές είναι και οι αποζημιώσεις γιά όσες υλικές ζημιές και καταστροφές προεκλήθησαν από τους Γερμανούς κατακτητές, κάτι που πλήρωσαν σε διάφορα άλλα, επίσης κατακτηθέντα, κράτη. Φαίνεται όμως πως κάποιες παλιές διαπραγματεύσεις και μυστικές συμφωνίες έχουν διευθετήσει, ευνοϊκά γιά τους Γερμανούς, την υπόθεση κι αυτό επικαλούνται με μισόλογα, τύπου: «Το θέμα έχει κλείσει», και διάφορα τέτοια. Ασαφή, λιγόλογα κι αδιευκρίνιστα μεν, κατηγορηματικά δε! Πιθανότατα τέτοιο «κλείσιμο» να έγινε στο πρώτο παζάρι, (κυβέρνηση Καραμανλή αρχής δεκαετίας ’60), γιά την ένταξή μας στην τότε ΕΟΚ. Ένα γεγονός που «πάγωσε» με την έλευση της χούντας. Οπότε οι όποιες ενέργειες διεκδίκησης θα πρέπει ν’ αρχίσουν με την αμφισβήτηση και ακύρωση εκείνης της μυστικής συμφωνίας. Κάτι εξαιρετικά δύσκολο υπό τις παρούσες συνθήκες της νέας υποτέλειας της χώρας. (Να «πεδίον δόξης λαμπρόν» γιά τον «σκληρό» λεβέντη Αλέξη, …αν και όταν!).

    

   Τέλος, μένουν οι ζωές και τα ανθρώπινα δράματα που δημιούργησαν τα κατοχικά στρατεύματα. Οι εκτελέσεις, οι τραυματισμοί, τα βασανιστήρια, οι εξευτελισμοί. Δυστυχώς, η ανθρώπινη ζωή είναι μοναδική και ανεκτίμητη. Κανένα ποσόν, καμία αποζημίωση, αν αυτή χαθεί, δεν την φέρνει πίσω! Και κανένα αντάλλαγμα δεν μπορεί να ισοφαρίσει, ή έστω ν’ ανακουφίσει, την απώλειά της.

   

   Όπως θα έγινε αντιληπτόν, αποφεύγω τη χρήση λέξεων όπως «ναζί» και των παραγώγων της και γράφω, απλώς, «Γερμανοί». Θεωρώ τουλάχιστον κουτοπόνηρο τον διαχωρισμό που πλασσάρεται συστηματικά και έντεχνα. «Άλλο ναζί, άλλο γερμανικός λαός»! Η παρακολούθηση κινηματογραφικών ντοκουμέντων της εποχής, με τα στάδια ασφυκτικά γεμάτα να παραληρούν και τους δρόμους και τις πλατείες, φίσκα, να ζητωκραυγάζουν υπέρ του… Φύρερ, δίδει το μέτρο συμμετοχής του γερμανικού λαού στα πολιτικοστρατιωτικά τεκταινόμενα και της ομόθυμης υποστήριξης που παρείχαν προς τη ναζιστική κυβέρνηση. Και οι ανιστόρητες αποενοχοποιητικές δικαιολογίες αλλού! Μόνο όταν τα πράγματα έδειχναν πως παίρνουν την κάτω βόλτα γιά τον γερμανικό στρατό, τότε άρχισαν κάποια εσωτερικά μικροκινήματα αμφισβήτησης κι αντίδρασης. Βεβαίως η πλήρης έκταση της δράσης και συμπεριφοράς των ναζιστών αξιωματικών δεν μπορούσε να ήταν γνωστή και στον τελευταίο Γερμανό πολίτη, καθώς η προπαγάνδα του Γκαίμπελς οργίαζε. Όμως οι ρατσιστικές διώξεις Εβραίων, Ρομά και διαφόρων άλλων περιθωριακών ομάδων ήσαν πασίγνωστες και ανεκτές, αν όχι επιδοκιμαστέες από το πλήθος. Το ίδιο και τα πάμπολλα στρατόπεδα συγκεντρώσεων, διάσπαρτα στη χώρα.   Επομένως, τέρμα στο «παραμύθι» της άγνοιας!

   Συνεπής προς τα προεκτεθέντα, θεωρώ τα όποια αιτήματα διατυπώνονται περί υλικών «αντισταθμιστικών ωφελημάτων», τώρα, ως αποζημίωση γιά την απώλεια προσφιλών προσώπων, τότε, εντελώς αναξιοπρεπή και απαράδεκτα γιά κάθε αιτούντα. Ισοδυναμούν με θλιβερή επαιτεία! Δηλαδή αν κάποιος εγγονός ή τριτοξάδελφος πάρει μερικά ευρώ, θα γειάνει η πληγή που άφησε ο χαμός αγαπημένου προσώπου, που ίσως δεν γνώρισε καθόλου; 

   Η οπωσδήποτε υπάρχουσα λεβεντιά, η περηφάνια και η μεγαλοψυχία του λαού μας, του απλού κοσμάκη που κάποτε θρήνησε αδικοχαμένα θύματα, δεν πρέπει να ξεπέφτει σε τέτοιες μικρότητες ελεημοσύνης. 

   Επιβάλλεται σήμερα, 70 χρόνια μετά τα φοβερά γεγονότα, η από ψυχής χορήγηση άφεσης γιά τα κρίματα και τους θύτες του παρελθόντος πολέμου, καθώς και η λήθη και εξάτμιση των παθών. Όμως υπό μία αυστηρή προϋπόθεση. Την μετ’ επιμονής απόσπαση από τον Γερμανό Πρόεδρο, επίσημο εκφραστή του γερμανικού κράτους και έθνους, της υπόσχεσης πως ποτέ στο μέλλον η Γερμανία δεν θα πράξει τα ίδια, αλλά και δεν θα επιτρέψει ποτέ, μέσα στην κοινωνία και το έδαφός της, να αναπτυχθούν δυνάμεις που θα επαναλάβουν τέτοια φρικτά κακουργήματα.

    

   Το κατ’ εμέ πρακτέο, (με οικογενειακά θύματα ένθεν-κακείθεν): "Άφεση παντού, λήθη σε όλα και το βλέμμα στραμμένο μπροστά". Η μνησικακία είναι υποτιμητικό συναίσθημα, αλλά και, το σπουδαιότερο, ανωφελές και ατελέσφορο. Ικανοποιεί μόνο άγρια, επιζήμια και συμπλεγματικά ένστικτα.