Κυριακή 25 Φεβρουαρίου 2024

«Φιλοκαλώντας μετ΄ ευτελείας και φιλοσοφώντας άνευ......».

 


Όλα άρχισαν τυχαία. Με προσπίπτουσα παράμετρο μιά όχι και πολύ καλή τωρινή ψυχολογία.
Εντελώς συμπτωματικά έπεσε στην αντίληψή μου μιά πολύ σπουδαία διαπίστωση-απόφθεγμα του μεγάλου Γάλλου φιλόσοφου του προηγούμενου αιώνα. Του Ζαν-Πώλ Σαρτρ, η οποία ταιριάζει -γάντι- με την, σχεδόν, μόνιμη τα τελευταία χρόνια κατάστασή μου:
“Αν αισθάνεσαι μοναξιά όταν είσαι μόνος, αυτό σημαίνει πως έχεις κακή παρέα.”!
Πέραν από το πολύ επιτυχημένο λογοπαίγνιο της φράσης, που σε κάνει να κοντοσταθείς λίγο, προκειμένου να την... «πιάσεις» νοηματικά, ένα πικρό χαμόγελο βγαίνει ως πρώτη, αυτόματη και αυθόρμητη αντίδραση στη μεγάλη αυτήν αλήθεια.
Προφανώς και δεν θεωρείται καλή παρέα η μοναξιά. Όμως όχι γι΄ αυτό που εννοεί ο Σαρτρ, αλλά γιατί -απλούστατα- αν δεν ήταν δεν θα την ένοιωθες έτσι! Θα τα πηγαίνατε... περίφημα!
Θέλοντας να... διαψεύσω την ορθότητα εφαρμογής του αποφθέγματος επάνω μου, καταπιάστηκα με διάφορες αναλύσεις επικαίρων καταστάσεων, προκειμένου να διεισδύσω στη γενικότερη σημερινή μου πραγματικότητα -με τίς αξίες, τις παραδοχές και τα ενδιαφέροντα της εποχής- αλλά και τις διολισθήσεις των μεγάλων κατακτήσεων, που έχτισαν τις δημοκρατικές ελευθερίες, οι οποίες μέχρι προ ολίγων ακόμη χρόνων δεν υπήρχαν, καταπλακωμένες στα υπόγεια μιάς άκρας συντηρητικότητος.
Έτσι με την ορμή των υπερβολικά χειραφετημένων νιάτων και τη ρύμη της ακόρεστης και ανεξέλεγκτης επιθυμίας των ενστίκτων και των υλικών απολαύσεων, σε συνδυασμό με τη στέρηση που έφερνε από παλιά το πλήθος των «μη», των «όχι» και των «δεν», και την δυνατότητα, πλέον, της κάθε ακόλαστης κι ανάρμοστης επιθυμίας, δεν ήθελε και πολύ η περίφημη ζητούμενη «ελευθερία», (με τη φόρα της δήθεν ... «απελευθέρωσης»), να εξοκείλει στην αγκαλιά της... «ελευθεριότητος». Τα συμπτώματα πολλά, προφανή και αδιαφιλονίκητα.
Τελικά, μετά από πολλά δείγματα και παραδείγματα, κατέληξα στο ότι η «Απόλαυση» -ως είσπραξη και αντάλλαγμα «Επιθυμίας»- δεν βρίσκεται στο κάτι που θέλεις και κάνεις, αλλά σ΄ αυτό που θα μείνει, όταν συναισθανθείς και συνειδητοποιήσεις αυτό που έκανες. Μέτρον το ατομικό ηθικό έρμα.
Κι επειδή το ένα φέρνει το άλλο και καθώς στη γειτονιά μου στην Αθήνα υπάρχει η οδός Αριστίππου και μιά περίεργη μανία με ήθελε να ανιχνεύω το «who is who» των ονομάτων των πέριξ του σπιτιού μου δρόμων, κατάλαβα, τώρα στα ύστερα, το πόσο με βρίσκουν αντίθετο οι απόψεις του ιδρυτού της Ηδονιστικής Σχολής, του Αρίστιππου του Κυρηναίου, ο οποίος, μη ορρωδώντας προ ουδενός, θεωρούσε σκοπό της ζωής την... «αρπαγή» κάθε απολαύσεως, αδιαφορώντας γιά την ηθική και πνευματική διάστασή τους.
Έτσι, καταλήγω λόγω βιώματος, πως κάποτε η μοναξιά σού δίνει και καλές ευκαιρίες βαθύτερης ενδοσκόπησης . Όμως, άχρηστης δυστυχώς, καθώς αυτή έρχεται αργά και χωρίς αντίκρισμα. Όταν, πλέον, δεν υπάρχει ικανό πεδίον εφαρμογής και εξαργύρωσης.
Οπότε, από τις δύο μόνο αξίες που παρεδέχετο ο Αρίστιππος, την Ηδονή και τον Πόνο, συμβιβάζομαι πλέον -εκών, άκων- μόνο με τον δεύτερο...
«Μηκέτι καιρός», κατά Θαλή εκ Μιλήτου. Σε τόπο, χρόνο, δυνατότητες, διάθεση...
Άρα, «Ουκ έστι μετάνοια εν τω Άδη»!

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου