« Εκ κακού κόρακος, κακόν ωόν » !....

       Η  αποθέωση της Δικανικής Ρητορικής Τέχνης κατά την Αρχαιότητα...

           

   Τώρα που τέλειωσε η άχρηστη, ανούσια και βαρετή κοκορομαχία στη Βουλή, με το αναμενόμενο αποτέλεσμα, καιρός γιά κριτική. Σέ άλλο βάθος, άλλο επίπεδο και άλλον οπτικό ορίζοντα, σε σχέση με όσους μας κυβερνούν και όσους ευελπιστούν να το κάνουν στο μέλλον.

   Δυστυχώς οι οιωνοί είναι κακοί και η μοίρα μας προδιαγεγραμμένη εκ του ασφαλούς. Όσα λόγια κι αν ελέχθησαν, ή θα λεχθούν του λοιπού, απλά θα είναι -στο σύνολό τους- απατηλά. Τα μεν θα προσπαθούν -προσβάλλοντας την νοημοσύνη μας- να εξωραΐσουν μιά ζοφερή πραγματικότητα, μετατρέποντας το μαύρο σε άσπρο, τα δε να σπείρουν ελπίδες ενός... καλύτερου αύριο, αν αλλάξουν οι κυβερνητικοί ρόλοι.

Προσωπικά θεωρώ πως το μόνο ασφαλές και βέβαιο από την πολύχρονη δραματική περιπέτεια που ζει η χώρα τα τελευταία χρόνια και θα συνεχίσει να υφίσταται επί μακρόν, είναι η απομυθοποίηση και ο εξευτελισμός της αριστερής ιδεολογίας. Ένα γεγονός που συμβαίνει - παντού και πάντοτε- οσάκις αυτή "ανέβει" στην εξουσία και κληθεί -Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα- να εφαρμόσει τις ουτοπίες, τις αιθεροβασίες και τις αυταπάτες της. Συνεπώς, η άλλη πλευρά, τουλάχιστον, εξασφαλίζει την -χωρίς απρόβλεπτες απογοητεύσεις, δυσάρεστες εκπλήξεις, απάτες  και αυταπάτες- συνέχιση της ζωής με τους μόχθους της καθημερινότητος και της βιοπάλης, αλλά και την απόλαυση του κόπου σου, χωρίς εχθρότητα στην αριστεία, φθόνο στην ικανότητα, αλλεργία στην ιδιωτική περιουσία, μίσος στις επενδύσεις και εξοντωτική φορολόγηση που προδίδει αμηχανία, έλλειψη φαντασίας, δημιουργικότητος και ανικανότητα διακυβέρνησης. Με πολλά τρωτά και κακώς κείμενα, αλλά σαφώς επανορθώσιμα σε εσωτερικό κύκλο, χωρίς τα καταστροφικά πειράματα και τα σάλτα στο κενό της σοσιαλιστικής φενάκης.

   Η κούφια ρητορεία και μιά καλή φίλη μου θύμισε μιά παλιά ιστορία που θυμάμαι από την πρώτη τάξη του Βαρβακείου. Μας την είχε διηγηθεί ο μέγας φιλόλογος Καθηγητής μου, Γρηγόριος Γοργολίτσας. Σ' αυτή αναδεικνύεται ανάγλυφα πως η ρητορική τέχνη, συνδυασμένη με διεστραμμένη επιχειρηματολογία γίνεται ένα πολύ καλό εργαλείο στα χέρια -εν προκειμένω τη γλώσσα- φαύλων ρητόρων. 

   Η ιστορία λέει τα εξής:

    Ο Κόρακας, (Κόραξ ο Συρακούσιος),  ήταν ένας περίφημος ρήτορας του 5ου π.Χ. αιώνα. Καταγόταν από τις Συρακούσες έχοντας μάλιστα διατελέσει σύμβουλος του περίφημου τυράννου των Συρακουσών Ιέρωνα και είναι γνωστός γιά την ιστορία με τον μαθητή του Τισία, επίσης Συρακούσιου. Σύμφωνα με αυτήν, ο Κόρακας συμφώνησε με τον Τισία, όντας σίγουρος γιά την ικανότητα του μαθητή του αλλά και την επιτυχημένη διδασκαλία του ίδιου, πως ο Τισίας θα του πλήρωνε δίδακτρα μόνο αν και εφ' όσον θα κέρδιζε την πρώτη του δίκη.  Όμως ο καιρός περνούσε και ο Τισίας δεν έπαιρνε μέρος σε καμία δίκη έτσι ώστε είτε να κερδίσει και πληρώσει, είτε να την χάσει και γλυτώσει τα δίδακτρα. Στο τέλος, ο δάσκαλός Κόρακας βαρέθηκε να περιμένει και ζήτησε δικαστικώς την αμοιβή του. Η δίκη αυτή απέκτησε μεγάλο ενδιαφέρον και πολύς κόσμος συγκεντρώθηκε γιά να παρακολουθήσει τη μονομαχία ανάμεσα σε δάσκαλο και μαθητή.
 

   Αγορεύοντας ο Κόρακας, ισχυρίστηκε τα εξής: 

  

   «Συμφωνήσαμε με τον Τισία να του διδάξω ρητορική. Όμως επειδή ακόμη κι αν πουλούσε όλη του την περιουσία δεν θα έφτανε να πληρώσει ούτε τα μισά δίδακτρα, συμφώνησαμε να με πληρώσει μόνο αν τον έκανα καλό ρήτορα και κέρδιζε την πρώτη του δίκη στο δικαστήριο. Μετά από τέσσερα χρόνια διδασκαλίας έκανα τον Τισία έναν εξαίρετο ρήτορα, αλλά αυτός δεν αναλαμβάνει να συνηγορήσει σε δικαστήριο, για να αποφύγει την πληρωμή. Οπότε αναγκάστηκα να τον καταγγείλω στα δικαστήρια. Και τώρα, ω δικαστές, αποφασίστε. Σας ειδοποιώ όμως, πως μου είναι αδιάφορο τί απόφαση θα βγάλετε. Γιατί είτε τον καταδικάσετε, είτε τον αθωώσετε, εγώ τα λεφτά μου θα τα πάρω»! 

   Οι δικαστές του ζήτησαν να εξηγήσει τί εννοούσε και ο Κόρακας συνέχισε: 

   «Αν το δικαστήριο αποφανθεί, πως οφείλει να με πληρώσει ο μαθητής, σύμφωνα με την απόφασή του, θα με πληρώσει φυσικά. Αν όμως αποφασίσετε, πως δεν υποχρεούται να με πληρώσει, τότε ο μαθητής μου θα έχει κερδίσει την πρώτη του δίκη, οπότε, με βάση τη συμφωνία μας, οφείλει να με πληρώσει»!

    Οι δικαστές έμειναν έκπληκτοι και σκεπτικοί.  Μετά ανέβηκε στο βήμα ο νεαρός Τισίας και είπε:

    «Και εγώ αδιαφορώ γιά την απόφαση του δικαστηρίου. Γιατί ό,τι και αν αποφασίσετε, δεν οφείλω καμιά πληρωμή»! 

   Στην νέα έκπληξη των δικαστών ο Τισίας συνέχισε: 

   «Αν το δικαστήριο, δηλαδή, αποφασίσει να μην πληρώσω το δάσκαλο, τότε δεν θα τον πληρώσω φυσικά. Αν όμως αποφασίσετε πως πρέπει να τον πληρώσω, τότε θα έχω χάσει την πρώτη μου δίκη, οπότε, κατά τη συμφωνία μας, δεν του οφείλω πληρωμή»!

   Οι δικαστές, μη ξέροντας ποίου τη φαυλότητα να πρωτοθαυμάσουν, του δάσκαλου ή του μαθητή είπαν την παροιμιώδη έκτοτε φράση :  «Εκ κακού κόρακος,  κακόν ωόν» !...

   Και ο νοών νοείτω!